ORTZADARRek egiten dituen jardueren artean foklorearekin loturikoak, eta bereziki dantza eta musikarekin loturikoak, ditugu nagusi, zalantzarik gabe, eta horiek izan ziren 1974. urtean taldearen sorrera bultzatu zutenak.

Eratu zenetik bertatik dantzari eta musikarien taldea sortu zen, folklorearen adierazpenaren ikerketa eta interpretazio esperientzia berritzaileak eredu hartuta. Horrela, Iruñeko garai hartako dantza taldeen joera, koreografiatik haratagoko baliorik ez zuten ikusizunak aurkezteko joera, alegia, gainditu zuten.

Dantza eta doinu berriak bertatik bertara ikasteko gogoak jatorrizko dantza maisu-maistrengana eraman zituen behin eta berriz, eta, berehala, Nafarroan ordurako galduak ziren hainbat dantza eta doinu berreskuratzea ekarriko zuen ikerketa sakonaren beharra ikusi zen.

Era horretan, ikerketa lanari ekin zioten, artxibo eta liburuetan arakatuz. Hasi eta denbora batera, lan horien guztien uzta bildu zuten Ortzadarko kideek: Nafarroako Erriberako dantzak eta Ihabarko ingurutxo eta inauteria berreskuratu zituzten, besteak beste.

Berreskuratutako dantza eta doinuak oro zein herritakoa izan eta bertako biztanleei irakatsi zizkieten. Ondoren, Ortzadarren errepertorioan gehitu zituzten, eta, azkenik, Iruñeko beste dantza taldeek ere bere egin zituzten.

Dena den, folklorea jatorrizko lekuan bertan ikertzea eta doinuak eta dantzak berreskuratzea ez ziren Ortzadarren ezaugarri bakarrak izan. Hasiera-hasieratik ikasitakoa argitara eman eta Nafarroako paisaje artistikoa aberasten laguntzeko emanaldi berriak antolatzeari ekin zion, asmo dibulgatzaile (Baztango eta Erriberako dantzen edota inauterien gaineko ikuskizunak) eta berritzailearekin (Erribera, Gaueko, Soinudantza, etab).

ORTZADAR herri askotan eskaintzen ditu bere ikuskizunak, batez ere Nafarroan, eta erakunde publiko zein pribatuek antolatutako jaietan, kultur programazioetan eta jaialdietan parte hartzen du. Ortzadarko kideak dantza eta musika txapelketetako epaimahaikide izan dira, eta, halaber, dantza, soinu-tresna eta kanta ikastaroak eskaini dituzte.

Taldeak harreman egonkor eta emankorra du Nafarroako Erakundeekin, batik bat Bianako Printzea erakundearekin eta Iruñeko Udalarekin, hitzarmenak sinatzen ditu haiekin, eta, 1983. urteaz geroztik, urtero-urtero, Iruñeko Udalak programatzen dituen dantza eta musika agerkizunetarako hitzarmenak sinatzen ditu.

Egun, Ortzadarren hiru dantza talde daude –beteranoena, seniorra eta gazteena–, eta horietan, guztira, 80 pertsona inguruk parte hartzen du. Monitoreak taldekoak bertakoak dira, bertan ikasitakoak nahiz taldetik kanpoko ikastaroetan ikasiak, eta Elkartearen dokumentu-funtsak dituzte beti lagun. Bestalde, fanfarrea osatzen duen musikari taldea ere badago. Musika tresna tradizionalak jotzen dituzte, eta dantzarako, kaleko edota kontzerturako errepertorioa interpretatzen dute. Honi guztiari kantu talde ere gehitzen zaio, ikuskizunetan eta Olentzero, Santa Ageda eta beste ospakizunetan bere kantu errepertorioa agertu ohi duena.